زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

اذن محمد (قرآن)





خداوند انجام برخی امور را منوط به اجازه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ می‌داند. در این مقاله آیات مرتبط با اذن حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ معرفی می‌شوند.


۱ - اجازه برای ورود به خانه پیامبر



لزوم كسب اجازه از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌، براى ورود به خانه آن حضرت:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ‌ ....

۲ - اجازه برای شرکت نکردن در جهاد




۲.۱ - اجازه خواستن بادیه‌نشینان


اجازه خواستن بادیه‌نشینان معذور، از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌، براى شرکت نکردن در جهاد:
وَ جاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ وَ قَعَدَ الَّذِينَ كَذَبُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ....

۲.۲ - اجازه خواستن منافقان


اجازه پيامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ به منافقان، براى حضور نيافتن در جهاد، به بهانه ناتوانی، مورد عتاب خداوند:
••• ... وَ سَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَوِ اسْتَطَعْنا لَخَرَجْنا مَعَكُمْ‌ ...عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ تَعْلَمَ الْكاذِبِينَ. مقصود از ضمير «هم» در «لهم» منافقان است.

••• اجازه خواستن منافقان و بیماردلان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌، براى حضور نيافتن در جبهه‌هاى جنگ:
۱. عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ تَعْلَمَ الْكاذِبِينَ‌ . منظور از ضمير «هم» در «لهم» منافقان است.
۲. إِنَّما يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ ارْتابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ‌ . آيات، مربوط به احوال منافقان است.
۳. وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لِي وَ لا تَفْتِنِّي أَلا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا ... مراد از ضمير «هم» در «و منهم» منافقان است.
۴. وَ إِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ أَنْ آمِنُوا بِاللَّهِ وَ جاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَكَ أُولُوا الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَ قالُوا ذَرْنا نَكُنْ مَعَ الْقاعِدِينَ‌ . آيات، مربوط به منافقان است.
۵. إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ وَ هُمْ أَغْنِياءُ رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوالِفِ وَ طَبَعَ اللَّهُ عَلى‌ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا يَعْلَمُونَ‌ . ثروتمندانى كه اجازه حضور نيافتن در جبهه را مى‌خواستند، به سبب نفاق و شك‌شان در وعده‌های خدا بود.
۶. وَ إِذْ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ‌ ... وَ إِذْ قالَتْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ يا أَهْلَ يَثْرِبَ لا مُقامَ لَكُمْ‌ فَارْجِعُوا وَ يَسْتَأْذِنُ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنا عَوْرَةٌ وَ ما هِيَ بِعَوْرَةٍ إِنْ يُرِيدُونَ إِلَّا فِراراً.

۳ - اجازه برای ترک صحنه‌های مهم



••• ترك صحنه‌هاى مهم اجتماعى و سياسى، مشروط به اجازه پيامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌:
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِذا كانُوا مَعَهُ عَلى‌ أَمْرٍ جامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ.

••• اجازه گرفتن از محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ براى ترك كارهاى اجتماعى، نشانه ایمان به خدا و رسولش:
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِذا كانُوا مَعَهُ عَلى‌ أَمْرٍ جامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ.

••• داشتن عذر و مشكل، سبب اجازه‌خواهى مؤمنان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌، براى ترك كارهاى مهم اجتماعى:
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِذا كانُوا مَعَهُ عَلى‌ أَمْرٍ جامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ.

۴ - پانویس


 
۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۳.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۹۰.    
۳. توبه/سوره۹، آیه۴۲.    
۴. توبه/سوره۹، آیه۴۳.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۵۱.    
۶. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۲، ص ۲۷۴.    
۷. توبه/سوره۹، آیه۴۳.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۵۱.    
۹. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۲، ص ۲۷۴.    
۱۰. توبه/سوره۹، آیه۴۵.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۵۳.    
۱۲. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۲، ص ۲۷۴.    
۱۳. توبه/سوره۹، آیه۴۹.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۵۷.    
۱۵. ابن عاشور، طاهر بن محمد، تفسیر التحریر و التنویر، ج ۱۰، ص ۲۲۰.    
۱۶. توبه/سوره۹، آیه۸۶.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۸۹.    
۱۸. ابن عاشور، طاهر بن محمد، تفسیر التحریر و التنویر، ج ۱۰، ص ۲۸۷ - ۲۸۸.    
۱۹. توبه/سوره۹، آیه۹۳.    
۲۰. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج ۱۴، ص ۴۲۳.    
۲۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۲.    
۲۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۳.    
۲۳. نور/سوره۲۴، آیه۶۲.    
۲۴. نور/سوره۲۴، آیه۶۲.    
۲۵. نور/سوره۲۴، آیه۶۲.    


۵ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۶۲، برگرفته از مقاله « اذن محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».    


رده‌های این صفحه : اذن | محمد بن عبدالله | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.